Một công dân toàn cầu người Việt

11:48' 29/09/2008 (GMT+7)

HOÀNG LY Robert Vũ Năm 2007, Công ty điện tử Samsung Vina đón nhận một thành viên mới hết sức đặc biệt: Vũ Triệu Vương, một tài năng quản lý người Mỹ gốc Việt. Trở lại Châu Á Lên 7 tuổi, Vũ Triệu Vương theo gia đình sang Mỹ. Tại đây, với tên tiếng Anh là Robert Vũ, anh nhận bằng MBA tại Đại học Colombia, làm việc cho một số tập đoàn tài chính và bảo hiểm hàng đầu thế giới. Năm 1997, khi tập đoàn Samsung thay đổi chiến lược, chuyển sang tập trung vào công nghệ cao và vươn ra toàn cầu, Robert Vũ nằm trong số những người phương Tây đầu tiên được Samsung chiêu mộ và thuộc nhóm tư vấn nội bộ - Nhóm chiến lược toàn cầu. Trước đó, Samsung chỉ là một chaebol - đại tập đoàn - và cũng không phải là chaebol số 1 Hàn Quốc. Nói về quyết định đầu quân cho Samsung - một công ty châu Á, Robert Vũ cho biết: "Tôi luôn có ý định trở lại châu Á, vì mọi thứ ở đây đều rất năng động. Vào năm 1997, khi đó Samsung chưa nổi tiếng trên toàn cầu, nhưng khi đi phỏng vấn, tôi đã rất ấn tượng bởi chiến lược vươn ra toàn cầu của tập đoàn này. Vào độ tuổi 30, chưa có gia đình, bạn sẽ rất thích phiêu lưu, mạo hiểm, thử nghiệm". Lúc đó, Robert Vũ là một chuyên gia tư vấn nằm trong số gần 20 tài năng quản lý đến từ nhiều nước khác nhau trên thế giới của Samsung. Các tài năng quản lý này đều có một đặc điểm chung: trẻ, có bằng MBA ở những trường kinh doanh danh tiếng, có kinh nghiệm làm việc tại các tập đoàn lớn, yêu thích mạo hiểm, thử thách. Cú sốc IMF Vào Samsung được vài tháng, Robert Vũ cùng Nhóm chiến lược toàn cầu được nếm trải thử thách khốc liệt đầu tiên mang tên IMF. Cuối năm 1997, khi kinh tế khủng hoảng, Chính phủ Hàn Quốc phải vay tiền của IMF (Quỹ tiền tệ quốc tế) và phải thực hiện các biện pháp mà IMF khuyến nghị. Vào thời đó, hàng loạt doanh nghiệp tại Hàn Quốc phá sản, tình trạng thất nghiệp, lạm phát tăng... là những khó khăn mà quốc gia cũng như một chaebol như Samsung phải đương đầu. Riêng tại Samsung, dù vẫn kiên trì tập trung vào công nghệ cao và vươn ra toàn cầu nhưng chaebol này tuyên bố cắt giảm 50% chi phí và 30% nhân sự tại tất cả đơn vị trực thuộc. Toàn bộ thành viên của Nhóm chiến lược toàn cầu mới được tuyển mộ đều có cảm giác mình sắp bị sa thải. Thế nhưng, điều này đã không xảy ra. Robert Vũ kể lại: "Thời kỳ IMF bắt đầu tại Hàn Quốc vào đúng dịp Giáng sinh và đón năm mới, thời điểm mà những người thuộc Nhóm chiến lược toàn cầu thường coi là tuyệt vời nhất trong năm. Thế nhưng, tại Samsung lúc đó, chúng tôi phải làm việc dưới thời tiết âm hàng chục độ nhưng không một văn phòng nào được bật máy sưởi. Tất cả mọi người khi vào phòng làm việc đều phải mặc áo ấm như lúc đi ngoài đường và đeo găng tay rất dày để gõ máy tính...". Hằng tháng, sau khi lĩnh lương, các thành viên trong Nhóm chiến lược toàn cầu đều phải chuyển từ đồng won sang ngoại tệ mạnh để gửi về cho gia đình. Thế nhưng, vào thời điểm đó, đồng won mất giá trầm trọng nên mỗi lần Robert Vũ đến ngân hàng để đổi tiền và gửi về Mỹ là một kỷ niệm nhớ đời. "Khi chúng tôi đứng xếp hàng chờ đến lượt để đổi tiền và chuyển về nước, có khi 5 phút tỷ giá lại thay đổi một lần và cứ mỗi lần như vậy thì số tiền tôi gửi về cho gia đình lại ít đi...", Robert Vũ kể lại. Anh cũng nói vui: "Nhóm chiến lược của chúng tôi là những người đã quen văn hóa xếp hàng nhiều năm, nhưng trong trường hợp này thì ai cũng muốn quên đi thói quen ấy". Điều lạ lùng là trước vô vàn khó khăn như vậy nhưng hầu hết thành viên thuộc Nhóm chiến lược toàn cầu vẫn ở lại làm việc cho Samsung, và góp phần không nhỏ tạo nên những thay đổi quan trọng tại tập đoàn này. Robert Vũ có một nhận xét khá thú vị về "thời kỳ IMF": "Nếu bạn chỉ đọc báo để phán xét thì sẽ không thể hiểu được vì sao chúng tôi ở lại đó. Phải ở trong thị trường, phải trải nghiệm thực tế khắc nghiệt cùng với quyết tâm thì mới thấy đó là những kinh nghiệm quý giá. Và đó là những bài học, kiến thức vô giá mà nhiều người không thể có được". Những thay đổi Trước khi Robert Vũ và Nhóm chiến lược toàn cầu vào làm việc tại Samsung, tập đoàn này là một chaebol chính hiệu và cách ứng xử cũng mang đậm tính Hàn Quốc. Niềm tự hào là một chaebol cũng khiến Samsung đầu tư khắp mọi nơi, dù rất nhiều dự án không hiệu quả. Thêm vào đó, nhân viên người Hàn Quốc tại Samsung rất hiếm khi dám nói thẳng với sếp về sai lầm của những dự án này. Chính vì vậy, họ không đủ sức mạnh để tập trung vào những việc mà họ có thể làm giỏi nhất thế giới. Kể từ khi Robert Vũ và Nhóm chiến lược toàn cầu tới Samsung, mọi việc đã thay đổi. Riêng với Robert Vũ - anh đem tới Samsung một phong cách làm việc đậm chất Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính. Anh kể: "Tôi có thể nói thẳng với sếp những gì mình nghĩ, kể cả điều đó làm ông ta không hài lòng. Nếu dự án mà chúng tôi đang xem xét hoạt động không hiệu quả thì tôi sẵn sàng đề xuất rằng nên đóng cửa. Đây là điều mà các nhân viên Hàn Quốc chưa từng làm". Trong cách thức làm việc, trao đổi công việc, Robert Vũ cùng các cộng sự tại Nhóm chiến lược toàn cầu là những "nhân tố thay đổi", mang đến một luồng gió mới. Một trong những thay đổi rất dễ nhận thấy mà Robert Vũ và Nhóm chiến lược toàn cầu đem lại là ở bộ phận thiết kế. Trước khi có Nhóm chiến lược toàn cầu, đội thiết kế luôn luôn chỉn chu với những bộ veston khi đi làm. Thế nhưng, sau một vài năm có sự góp mặt của Nhóm chiến lược toàn cầu, người ta có thể thấy đủ các màu sắc tại đây, các nhân viên thiết kế Hàn Quốc bắt đầu có những cách phục trang khác lạ, thậm chí cả tóc xanh, tóc đỏ... Sau hơn 5 năm kể từ ngày công bố chiến lược vươn ra toàn cầu, với tầm nhìn của ban lãnh đạo tập đoàn, sự cởi mở và việc sử dụng tối đa những tài năng quản lý người nước ngoài như Robert Vũ làm "nhân tố thay đổi", Samsung đã nhanh chóng chuyển mình từ một công ty hầu như không được biết tới trên toàn cầu (năm 1997) thành một tập đoàn toàn cầu danh tiếng vào năm 2002. Trong thời gian làm việc tại Samsung toàn cầu, Robert Vũ đã gia nhập các công ty bảo hiểm, tài chính của Samsung, đảm đương nhiều trọng trách trong các lĩnh vực: tư vấn chiến lược, sáp nhập và mua bán công ty, hoạch định chiến lược và tiếp thị doanh nghiệp... Sản phẩm Samsung có mặt nhiều nơi Trở lại Việt Nam Cuối năm 2006, khi đọc tin Việt Nam đã chính thức gia nhập WTO, Robert cực kỳ phấn khích. Anh nói: "Thời điểm là tất cả. Nếu không gia nhập Samsung vào năm 1997, tôi không thể có được những trải nghiệm vô giá thời kỳ IMF và chứng kiến sự thay đổi đáng kinh ngạc của một chaebol Hàn Quốc. Nay, Việt Nam gia nhập WTO cũng là một cơ hội lớn để tôi cùng với các đồng nghiệp chớp lấy cơ hội to lớn khi nền kinh tế Việt Nam hội nhập mạnh mẽ với thế giới". Cũng giống như khi gia nhập Samsung toàn cầu năm 1997, vài tháng sau khi Robert Vũ gia nhập Samsung Vina, kinh tế Việt Nam gặp khó khăn, lạm phát tăng cao... Thế nhưng, Robert Vũ dường như rất phấn khích với thử thách mới tại nơi mình sinh ra. Anh nói: "Trong cuộc đời của bạn, những cơ hội như vậy chỉ đến vài lần và nếu bỏ lỡ bạn sẽ vô cùng hối tiếc". Trong nhiều năm làm việc tại Samsung, Robert Vũ chủ yếu làm việc trong lĩnh vực tài chính và bảo hiểm chứ chưa bao giờ làm việc trong lĩnh vực điện tử như khi về Việt Nam. Về thay đổi này, Robert Vũ cho biết: "Tôi nghĩ làm marketing trong lĩnh vực bảo hiểm khó hơn rất nhiều bởi ở đó bạn phải nghĩ cách để thuyết phục người ta mua một tờ giấy, một thứ hàng hóa vô hình mà người ta không sờ thấy, nhìn thấy được... Nếu bạn đã làm marketing cho bảo hiểm được thì bạn có thể làm marketing cho bất cứ thứ gì" (trước khi sang Việt Nam, Robert Vũ là Giám đốc tiếp thị và phát triển sản phẩm của Tokio Marine). Làm việc trong một lĩnh vực mới, nhưng Robert Vũ đã đặt ra cho mình và các cộng sự tại Samsung Vina một mục tiêu không nhỏ: trở thành thương hiệu điện tử số 1 Việt Nam. Sự ấm áp Robert Vũ nói về mình như sau: "Là một người Việt, ưa mạo hiểm nên tôi đi ra nước ngoài, học tập và làm khá nhiều việc khác nhau, giờ tôi trở lại Việt Nam để tìm kiếm thách thức mới, đồng thời chia sẻ những trải nghiệm với các đồng nghiệp là đồng bào của mình". Nhiều người khác thì nhận xét, Robert Vũ là một công dân toàn cầu người Việt, bởi anh sinh ra tại Việt Nam nhưng học tập, làm việc phần lớn thời gian ở Mỹ (22 năm), Hàn Quốc (8 năm), Singapore (2 năm), cùng với nhiều chuyến công tác ngắn hạn tại Nhật Bản, Thái Lan và nhiều quốc gia châu Á khác. "Điều thú vị nhất khi làm việc tại nhiều quốc gia khác nhau là tôi luôn tìm và học hỏi được những mặt tích cực của các nước đó", anh bộc bạch. Robert Vũ tâm sự: "So với những nước mà tôi đã làm việc thì người dân Việt Nam rất biết cách cân bằng cuộc sống. Ở đây, mọi người làm việc rất nhiều đồng thời cũng biết cách hưởng thụ, dù đó là thời gian ngắn ngủi ngồi uống cà phê hay nghe nhạc với bạn bè... Ở các nước như Nhật Bản hay Hàn Quốc, công ty luôn được ưu tiên hơn gia đình. Vì vậy, tôi cảm thấy rất ấm áp và hạnh phúc khi được về Việt Nam làm việc". (theo Thanh Niên)