"Politic war...

Tướng Phạm Xuân Quắc bị khởi tố

Ông Quắc tại buổi họp báo về PMU 18. Ảnh: Anh Thư

Thiếu tướng Phạm Xuân Quắc, nguyên Cục trưởng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội - C14, người từng cầm trịch điều tra vụ PMU 18, vừa bị Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố điều tra tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Quyết định khởi tố ký ngày 12/5. Ông Quắc sinh năm 1946, sau 12 năm giữ cương vị Cục trưởng C14 tháng 12/2006 ông nghỉ hưu theo quyết định của Thủ tướng.

Việc khởi tố ông Quắc diễn ra cùng ngày với quyết định tạm giam thượng tá Đinh Văn Huynh (nguyên trưởng phòng 9 của C14) và hai nhà báo Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi Trẻ), Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên). Như ông Quắc, cả 3 người cùng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Trong thông báo ngày 13/5, thiếu tướng Thanh Hoa (người phát ngôn Bộ Công an) cho rằng, cơ quan điều tra đã đủ căn cứ xác định việc đưa tin sai sự thật về vụ án là do một số cán bộ điều tra và phóng viên. Theo Bộ Công an, trong quá trình điều tra vụ án: "Bùi Quang Hưng và Bùi Tiến Dũng cùng đồng bọn phạm tội tổ chức đánh bạc và đánh bạc" và "cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, đưa và nhận hối lộ; tham ô tài sản tại Ban quản lý dự án PMU 18", đã có nhiều báo đưa tin liên quan đến cán bộ tiêu cực, tham nhũng, chạy án, hối lộ... Trong đó, có bài: "Bùi Tiến Dũng khai đã đưa tiền chạy án cho gần 40 nhân vật quan trọng" (báo Thanh Niên). Ngay sau bài báo này, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ điều tra làm rõ. Kết quả điều tra cho rằng, có những thông tin đưa lên báo không đúng sự thực, trong đó có tin đang trong quá trình điều tra, có tin không có trong hồ sơ vụ án...

Do đó, ngày 22/3/2007, Cơ quan An ninh điều tra khởi tố vụ án lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân (điều 258 Bộ luật Hình sự) và cố ý làm lộ bí mật nhà nước (điều 263). Hàng loạt phóng viên nội chính của các báo đã bị gọi hỏi để làm rõ về quy trình tác nghiệp, cũng như việc sử dụng các nguồn tin để viết bài trong vụ PMU 18. Trong số này có nhà báo Nguyễn Văn Hải và Nguyễn Việt Chiến.

Trong quá trình điều tra, thiếu tướng Phạm Xuân Quắc với tư cách Trưởng ban chuyên án, Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, là một trong những người cung cấp thông tin cho báo chí.

Sáng 13/5, trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Quốc Phong, Phó tổng biên tập báo Thanh Niên khẳng định, có bằng chứng đáng tin cậy và "vẫn đang lưu giữ băng ghi âm liên quan đến nội dung anh Chiến đã viết". Cũng theo ông Phong, ngay sau khi báo ra, sáng nay nhiều luật sư liên lạc với ban biên tập đề nghị được bào chữa miễn phí cho nhà báo Nguyễn Việt Chiến.

Ông Đinh Thế Huynh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam cũng khẳng định, sẽ bảo về quyền và lợi ích chính đáng của 2 nhà báo vừa bị cơ quan an ninh bắt giữ.

Trước khi bị bắt, nhà báo Nguyễn Văn Hải, Nguyễn Việt Chiến đều là tác giả của nhiều loạt bài điều tra chống tham nhũng trên Tuổi Trẻ và Thanh Niên. Trong thời gian diễn ra vụ án tại PMU 18, họ là những phóng viên điều tra chủ chốt.

Nhà báo Nguyễn Văn Hải từng đoạt giải A báo chí toàn quốc về đề tài chống nạn cơm tù, xe cướp trên quốc lộ 1A. Hiện, báo Tuổi Trẻ mời luật sư Trần Văn Tạo (nguyên phó giám đốc Công an TP HCM) để bảo vệ quyền và lợi ích cho phóng viên của mình ngay từ giai đoạn đầu điều tra. Phía báo Thanh Niên mời Văn phòng luật sư Hà Đăng và luật sư Hoàng Văn Quánh bảo vệ cho nhà báo Nguyễn Việt Chiến.

Tháng 1/2006, Bùi Tiến Dũng (nguyên tổng giám đốc PMU 18) bị bắt vì đánh bạc. Từ đây hàng loạt sai phạm tại PMU 18 và những người liên quan bị phát hiện. Mở đầu vụ án, C14 ước tính tiền cá độ bóng đá của "ông tổng PMU 18" khoảng 1,5 triệu USD, nhưng sau nhiều tháng điều tra khoản này theo kết luận của VKS chỉ còn một nửa - gần 760.000 USD. Liên quan sai phạm trong quản lý của cán bộ PMU 18, C14 xác định 9 người có hành vi phạm tội, trong số này có nguyên thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Việt Tiến. Kết luận điều tra vụ việc sau khi chuyển sang VKSND Tối cao đã 2 lần bị "trả về" yêu cầu điều ra bổ sung, đặc biệt là về chứng cứ buộc tội ông Tiến. Trong quyết định ra tháng 3 vừa qua, VKSND Tối cao đã đình chỉ điều tra với 3 trong 9 người trên. C14 khẳng định ông Tiến có hành vi cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Song VKSND Tối cao nhận thấy sai phạm của ông Tiến không cấu thành hai tội cố ý làm trái và lợi dụng chức vụ. Riêng tội thứ ba có dấu hiệu phạm tội nhưng được VKSND Tối cao miễn trách nhiệm hình sự.

Nhóm phóng viên

Hai nhà báo viết về vụ PMU18 bị bắt

Nguyễn Văn Hải, một trong những cây bút nội chính chủ lực của Tuổi Trẻ. Ảnh Thế Tâm.

Ngày 12/5, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố, tạm giam hai phóng viên điều tra Nguyễn Văn Hải (Phó trưởng Văn phòng báo Tuổi Trẻ tại Hà Nội) và Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên).

Cả hai bị khởi tố theo tội danh: "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Trong quyết định này, cơ quan điều tra cho rằng 2 nhà báo đã thông tin sai sự thật về vụ án liên quan đến PMU 18.

Chiều nay, cơ quan an ninh đã khám nhà riêng và phòng làm việc của hai phóng viên này tại văn phòng báo Tuổi Trẻ và Thanh Niên ở Hà Nội.

Cùng ngày, ông Đinh Văn Huynh, cán bộ điều tra của Cục cảnh sát điều tra tội phạm trật tự xã hội (C14) cũng bị khởi tố, bắt giam.

Theo nguồn tin của VnExpress, Ban biên tập báo Tuổi Trẻ đã mời luật sư Trần Văn Tạo, nguyên phó giám đốc công an TP HCM bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Nguyễn Văn Hải ngay từ giai đoạn đầu tiên của quá trình tố tụng. Đại diện báo Thanh Niên cũng cho hay, đang xúc tiến việc mời luật sư bảo vệ cho ông Nguyễn Việt Chiến.

Trước khi bị bắt, hai nhà báo này đều là tác giả của nhiều loạt bài điều tra chống tham nhũng trên Tuổi Trẻ và Thanh Niên. Trong thời gian diễn ra vụ án tại PMU 18, họ là những phóng viên điều tra chủ chốt.

Hơn một năm trước, khi quá trình điều tra vụ án tại PMU 18 của C14 đang dần kết thúc, thì cơ quan an ninh điều tra đã tiến hành gọi hỏi đồng loạt hàng chục phóng viên viết về vụ PMU 18 thuộc các cơ quan báo chí khác nhau để tìm hiểu quy trình tác nghiệp, cũng như việc sử dụng các nguồn tin để viết bài. Trong số này có ông Hải và ông Chiến.

Ông Nguyễn Việt Chiến (người cầm giấy ngồi thứ hai từ bên trái) cùng các đồng nghiệp trong cuộc họp báo về vụ PMU 18 tại Tổng Cục cảnh sát. Ảnh: Thế Tâm.

Ông Nguyễn Văn Hải, sinh năm 1975, từng gần 10 năm làm việc tại văn phòng báo Tuổi Trẻ ở Hà Nội, là phóng viên phụ trách lĩnh vực nội chính. Ông Bùi Thanh, Phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ cho biết, tòa soạn luôn coi nhà báo này là một trong những cây viết tiên phong trong lĩnh vực chống tham nhũng. "Hải là người có bản lĩnh và trong sáng", ông Thanh khẳng định. Nhà báo này từng đoạt giải A, giải báo chí toàn quốc với loạt bài điều tra về nạn cơm tù trên quốc lộ 1A.

Năm 2006, Nguyễn Văn Hải được bổ nhiệm là Phó trưởng Văn phòng đại diện tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Việt Chiến sinh năm 1952, công tác tại báo Thanh Niên từ năm 1993, phụ trách thông tin trong mảng nội chính. "Anh Chiến là người đầy nhiệt huyết, đam mê với nghề, là tác giả phanh phui nhiều vụ tiêu cực", ông Nguyễn Quốc Phong, Phó tổng biên tập báo Thanh Niên đánh giá.

Ngoài làm báo, ông Chiến còn là hội viên Hội nhà văn, từng đoạt nhiều giải thưởng văn nghệ trong nước.

Nhóm phóng viên